Bagagewagen GTM GZ 41
Orenstein & Koppel leverde in 1913 een serie van twintig goederenwagens aan de Geldersche Stoomtramweg Maatschappij, waar ze de nummers
G 165 – 184 kregen. Onze wagen had oorspronkelijk het nummer G 168, later gewijzigd in GZ 168, waarbij de G staat voor gesloten goederenwagen en de Z voor een draagvermogen van zes ton. In 1930 werd de wagen ingezet als bagagewagen en kreeg zij het nummer D 168. Daarbij kreeg ze een vierkant rood ruitje in de kopwanden, bij wijze van sluitsein. De wagen is toen ook voorzien van rollagers. Het draagvermogen werd teruggebracht tot 4 ton. In 1934 werd ze weer een gewone goederenwagen onder het nummer GV 168, geschikt voor een lading van vijf ton. In 1953 is de wagen vernummerd in 685 en tot slot in 1956 in GZ 41 toen zij als bagagewagen in de jubileumstoomtram werd ingezet die in 1956 tussen Doesburg en Doetinchem reed om het 75-jarig bestaan van de Gelderse Tramwegen extra cachet te geven. Dat was zo’n succes dat dit in 1957 herhaald werd. Het tramstel bestond naast deze bagagewagen uit stoomloc 13 en rijtuig AB 48. Sinds 2000 is het complete jubileumtramstel in ons museum te bewonderen.
Voor de Gelderse Stoomtramweg Maatschappij was goederenvervoer van groot belang en was vanaf het begin verantwoordelijk voor ruim 40% van de opbrengsten. Er werd dan ook van alles vervoerd van kolen en ijzererts tot landbouwproducten en de eindproducten van de ijzergieterijen. Vooral in het industriegebied rond de Oude IJssel met plaatsen als Doesburg en Doetinchem was er druk tramverkeer en hadden veel bedrijven een eigen aansluiting op het tramwegnet. In de jaren ’30 had de GSM zo’n 340 goederenwagens tot haar beschikking. Veel meer dan de meeste andere trambedrijven. Voor het vervoer van reizigers stapte men al in de jaren ’30 over op bussen, maar het goederenvervoer hield het nog tot 1957 vol.
Technische gegevens
Fabrikant: Orenstein & Koppel, Berlijn
Fabrieksnummer: –
Bouwjaar: 1913
Type: bagagewagen
Lengte: 5600 mm
Breedte: 1800 mm
Hoogte: 2840 mm
Radstand: 1800 mm
Spoorwijdte: 750 mm
Draagvermogen: 6000 kg
Huidige staat: rijvaardig
Nationaal Register voor Mobiel Erfgoed: B-status