Motorloc 69
Deze locomotief, een Ruston LBT, is afkomstig van Vrolijk Heiwerken uit Den Haag die haar medio jaren ’50 aanschafte bij importeur Spoorijzer. Vrolijk gebruikte de loc voor het transport van heipalen op verschillende bouwlocaties. De heipalen werden met vrachtwagens aangevoerd en dan op de bouwplaats per spoor naar de juiste plek gebracht. Een methode die Vrolijk toepaste tot de jaren ’70. Vanaf dat moment stond de loc buiten gebruik in een loods op het terrein. Men wilde de locomotief niet verloren laten gaan en ging graag in op ons verzoek om haar op te nemen in de collectie. De prijs: een goede fles jenever. Direct na binnenkomst in 1997 zijn we begonnen met een grondige restauratie.
In de vroege jaren ’50 introduceerde Ruston & Hornsby nieuwe typen locomotieven die de succesvolle voorgangers – de DL-serie – moesten aflossen. Het zijn de LAT en de LBT (L: locomotive, A of B: de gewichtsklasse en T: voor bovengronds gebruik. De ondergrondse versie was de LBU). De locs krijgen een veel compactere vorm en een hydraulische drie-versnellingsbak. In Nederland komen via Spoorijzer 11 LBT’s terecht die alle geleverd worden in de periode 1954 – 1956.
Ruston & Hornsby Limited ontstond in 1918 toen Ruston, Proctor & Co. Ltd. uit Lincoln de firma Richard Hornsby & Sons Ltd. uit Grantham overnam. Beide bedrijven fabriceerden verbrandingsmotoren en motorlocomotieven. Richard Hornsby bouwde zijn eerste locomotief met verbrandingsmotor al in 1896. De eerste locomotief met verbrandingsmotor van Ruston, Proctor & Co. dateerde uit 1915. De motor liep op parafine.
In 1931 ontwierp Ruston & Hornsby voor het eerst een geheel eigen type locomotief. Deze DL-serie werd voorzien van een viertakt dieselmotor naar eigen ontwerp met 1, 2, 3 of 4 cilinders. Per cilinder was het vermogen 10-12 pk. Het was een succesvol ontwerp, waarvan er alleen al in Nederland door Spoorijzer in totaal 272 zijn verkocht. Toen dit ontwerp medio vijftiger jaren werd opgevolgd door de Ruston LAT en LBT, was de inzet van smalspoor al over haar hoogtepunt heen, waardoor Spoorijzer er van deze serie maar 27 heeft kunnen afzetten.
De motorlocomotieven van Ruston voor smalspoor en normaalspoor zijn ongetwijfeld het meest bekende product van deze fabriek. Alleen al in Nederland zijn er na de oorlog door importeur Spoorijzer uit Delft meer dan 300 geïmporteerd.
Daarnaast bouwde Ruston ooit ook stoomlocomotieven, stoomtractoren en locomobielen. Ook fabriceerde men auto’s en, samen met het Amerikaanse Bucyrus, draglines.
Technische gegevens
Fabrikant: Ruston & Hornsby, Lincoln (GB)
Fabrieksnummer: 375697
Bouwjaar: 1954
Type: LBT
Motor: driecilinder, viertakt, watergekoelde dieselmotor
Vermogen: 31,5 pk
Spoorwijdte: 700 mm
Lengte over de buffers: 2260 mm
Grootste breedte: 1100 mm
Maximale hoogte: 1300 mm
Gewicht dienstvaardig: 3750 kg
Maximum snelheid: 15 km/h
Huidige staat: rijvaardig
Nationaal Register voor Mobiel Erfgoed: C-status