Motorloc 9

Deze locomotief is de oudste motorlocomotief uit onze collectie. Het is een Orenstein & Koppel van het type H2, dat vanaf het midden van de jaren ’20 geleverd werd. Ze is dus ook ouder dan een aantal van onze stoomlocs. Hoe oud precies, is niet bekend. De loc mist haar fabrieksplaten en omdat het archief van de Rotterdamse Drinkwaterleiding, waar ze dienst deed, verloren is gegaan bij het bombardement in mei 1940, is dat ook niet meer te achterhalen.
Van oorsprong had deze locomotief een bezinemotor, maar die is al in Rotterdam vervangen door een dieselmotor van het Engelse merk Perkins. Onze loc droeg in Rotterdam het nummer 124.

In 1977 sloot de Rotterdamse Drinkwaterleiding haar terrein aan de Honingerdijk. Daar lag toen nog een wijd vertakt smalspoornet met een spoorwijdte van 600 mm met veel wissels. De rails, de vier locomotieven (nu onze locs 6, 7, 8 en 9) en een deel van het rollend materieel zijn destijds aan ons overgedragen. Alle vier de locomotieven zijn in 1977 omgespoord in de werkplaats van de HTM in Den Haag naar een spoorwijdte van 700 mm.

Benno Orenstein en Arthur Koppel richten op 1 april 1876 in Berlijn Orenstein & Koppel op. Men begon als machinefabriek, maar specialiseerde zich al snel tot fabrikant van locomotieven en wagons. Daarnaast onderhield Arthur Koppel een eigen handelsfirma, die ook in smalspoor van andere bouwers handelde.
In 1912 nam Orenstein & Koppel de firma Gerlach & König in Nordhausen over. Gerlach & König was gespecialiseerd in het bouwen van locomotieven met verbrandingsmotoren (petroleum, benzine en diesel). Met die overname beschikte O&K in één klap over de technologie van verbrandingsmotoren. Voordien richtte men zich alleen op stoomtractie. Gerlach & König verkocht haar locomotieven onder de merknaam Montania. Vanwege de goede reputatie bleef O&K de locs ook aanduiden met het voorvoegsel Montania. In de aannemerij werden alle motorlocomotieven Montania’s genoemd. Zo werd de merknaam een soortnaam.

Technische gegevens
Fabrikant: Orenstein & Koppel, werk Montania, Nordhausen (D)
Fabrieksnummer: ?
Bouwjaar: medio jaren ’20
Type: H2
Motor: Perkins, viercilinder, viertakt, watergekoelde dieselmotor
Vermogen: 32 pk
Spoorwijdte: 700 mm
Lengte over de buffers: 4020 mm
Grootste breedte: 1300 mm
Maximale hoogte: 2275 mm
Gewicht dienstvaardig: 5000 kg
Maximum snelheid: 10 km/h
Huidige staat: rijvaardig
Nationaal Register voor Mobiel Erfgoed: C-status