Houten bakkipwagens IRR
Deze wagens, ooit eigendom van de Internationale Rhein Regulierung (IRR), zijn in de vorige eeuw ingezet bij het op diepte houden en kanaliseren van de bovenloop van de Rijn op de Oostenrijks-Zwitserse grens. Of de wagens zelf een eeuw oud zijn, moet betwijfeld worden. Maar het model is dat in ieder geval wel. Op oude foto’s uit het begin van de vorige eeuw is hetzelfde type wagen zichtbaar.
Ook in Nederland kon je in de eerste helft van de vorige eeuw deze bakkipwagens tegenkomen op vrijwel alle grote werken en bij steenfabrieken. Maar hier werden ze al snel vervangen door stalen kipwagens. Toen wij begonnen met onze collectie was er in heel Nederland geen enkele meer te vinden. We zijn dan ook blij dat we deze wagens hebben kunnen verwerven. Ze zijn een onmisbare schakel in de ontwikkeling van de kipwagen.
Tot 2008 transporteerde de IRR breuksteen en rotsblokken per smalspoor. Men had daarvoor een vrij lange baan met een spoorwijdte van 750 mm die een steengroeve in Oostenrijk verbond met de monding van de rivier in het Bodenmeer. Rond 2008 was het werk gereed en is het transport per smalspoor gestaakt. De baan is niet opgebroken, maar wordt nu gebruikt door de museumvereniging Rhein Schauen voor ritten met publiek. Het grootste deel van het materieel van de IRR (alle locomotieven en rijtuigen) is overgegaan in handen van de museumvereniging. Van het werkmaterieel heeft men van elke wagensoort 10 exemplaren bewaard. Wat overbleef is door de IRR rond 2007/2008 aangeboden aan smalspoorclubs. Zo zijn er diverse wagens terecht gekomen bij Duitse en Zwitserse clubs. Als enige in Nederland hebben ook wij er zes. De wagens behouden hun oorspronkelijke IRR-nummers: K12, K30, K55, K178, K182 en K226.
In mei 2018 zijn we gestart met de restauratie. Daarbij hebben we in eerste instantie twee zaken aangepast:
– De wielstellen zijn omgespoord van 750 naar 700 mm.
– De frames zijn in de breedte 50 mm versmald en waar nodig hersteld.
Begin 2022 waren alle onderstellen klaar. Als laatste restaureren we nu de kipbakken. Die bevatten her en der volledig vergane planken.
Technische gegevens
Fabrikant: Internationale Rheinregulierung, Rhein Schauen (O)
Fabrieksnummer: geen
Bouwjaar: –
Type: houten bakkipwagen
Gewicht: 1450 kg (Staal 820 kg)
Lengte onderstel: 3220 mm
Breedte onderstel: 1044 mm
Hoogte onderstel: 1100 mm
Lengte bak: 2660 mm
Breedte bak: 1870 mm
Hoogte bak: 896 mm
Inhoud bak: 4,5 m³
Spoorwijdte: was 750 mm; nu 700 mm
Huidige staat: rijvaardig